ถึงแม้ว่าน้ำในแม่น้ำส่วนใหญ่ที่เราคุ้นตากันดีจะใสบ้าง ขุ่นบ้างแต่โลกของเราก็มีแม่น้ำที่มีสีสันสุดสยองอย่าง “สีแดง”ที่ชวนให้คิดถึง “แม่น้ำสีเลือด” ปรากฎอยู่ด้วยนะครับจริงอยู่ที่บางครั้งแม่น้ำสีเลือดก็เกิดขึ้นจาก “สารเคมี”บางประเภทที่มนุษย์เป็นผู้ปล่อยลงไปในแม่น้ำแต่แม่น้ำที่มีสีแดงโดยธรรมชาติก็มีอยู่ด้วยเช่นกันดังที่เห็นอยู่ในภาพนี้ล่ะครับแม่น้ำสายนี้มีชื่อว่า “ริโอ ตินโต” (RioTinto) หรือ
“แม่น้ำแดง” ซึ่งไหลอยู่ทางทิศใต้ของประเทศสเปนนั่นเอง
ริโอ ดินโตได้รับการเรียกขานตามสีของน้ำในแม่น้ำที่แดงฉานดุจโลหิตซึ่งถึงแม้ว่าน้ำนั้นจะไม่ไช่”โลหิต” จริง ๆ แต่ก็ไม่ได้สดชื่นน่าวักขึ้นมาดื่มเหมือนน้ำใส ๆในสำรารทั่วไปหรอกนะครับ เพราะสีแดงของน้ำในแม่น้ำสายนี้เกิดจาก “แร่ธาตุ” นาน่าชนิด ซึ่งมีทั้งเหล็ก ทองแดง เงิน ทองคำรวมไปถึงโลหะหนักอื่น ๆ อีกมากมายที่ผสมปนเปก้นอยู่ นั่นจึงทำให้ริโอ ดินโตคือแหล่งเหมืองโลหะที่โด่งดังมาตั้งแต่ครั้งอดีตกาล ย้อนกลับไปได้ไกลถึง ๕,000 ปีเลยล่ะครับ
นักวิชาการทราบว่ชนโบราณหลากหลายกลุ่ม อย่างเช่นชาวฟินิเซียน (Phoenicians) ซึ่งเป็นนักเดินเรือผู้เก่งกาจที่ออกเดินทางไปทั่วทะเลเมดิเตอร์เรเนียนก็เคยเข้ามาทำเหมืองโลหะในบริเวณนี้ตั้งแต่เมื่อราว ๘00 ถึง ๖๑0 ปีก่อนคริสตกาลแล้วหลังจากนั้นเมื่อชาวโรมันรุ่งเรืองและแผ่ขยายอำนาจมาถึงคาบสมุทรไอมีเรีย (Iberia) ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 1 และ 2 นั้นพวกเขาก็เคยเข้ามาใช้ประโยชน์จากดินแดนอันอุคมไปด้วยธาตุโลหะแห่งนี้เหมือนกัน แถมชาวโรมันกลุ่มนี้ยังนำเอาโลหะเงินและทองคำจากแม่น้ำสีเลือดไปผลิตเป็น
เหรียญกษาปณ์ใช้งานในจักรวรรดิของพวกเขาอีกด้วย
แต่การทำเหมืองโลหะก็ไม่ได้รุ่งเรืองแค่ในยุคโบราณนะครับ เพราะเมื่อปี ค.ศ. 1724 เมื่อทางการสเปนเข้ามาพบแม่น้ำสายนี้และตระหนักว่ามันคือแหล่งโลหะล้ำค่า รัฐบาลสเปนจึงจัดตั้งทำเหมืองโลหะทันที แต่หลังจากนั้นทางการอังกฤษก็ได้เข้ามาสานต่อในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 และการทำเหมืองในช่วงหลังนี้เองครับที่เริ่มทำให้แม่น้ำมีความเป็นกรดเพิ่มมากขึ้น จนมีค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) ต่ำเพียงแค่ ๑.๗ถึง ๒.๕ เท่านั้นเองครับ (ค่าที่เป็นกลางคือ ๗.๑) นั่นจึงทำให้ริโอ ตินโตไม่เอื้อเฟื้อต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์และสัตว์สักเท่าใดนัก
แต่ถึงอย่างนั้นก็ไม่ได้หมายความว่าแม่น้ำสายนี้จะไร้ซึ่งสิ่งมีชีวิตหรอกนะครับ เพราะนักวิทยาศาสตร์พบว่าแม่น้ำสีเลือดนี้มีจุสินทรีย์จำพวก “เอกซ์ตรีโมไฟล์”(Extremophiles) พันธุ์อึดที่สามารถรับมือกับสภาพแวดล้อมแบบสุดขั้งได้อาศัยอยู่ด้วยเช่นกัน ที่น่าสนใจก็คือสภาพแวดล้อมของแม่น้ำที่มีความเป็นกรดสูงเช่นนี้คล้ายคลึงกับสภาพมหาสมุทรที่เป็นกรดใต้พื้นผิวของดวงจันทร์ยูโรปา (Europa) และนั่นย่อมหมายความว่าเอกซ์ตรีไมไฟล์ ที่อาศัยอยู่ในริโอ ตินโตเหล่านี้อาจจะกำลังบอกนักวิทยาศาสตร์อย่างอ้อมๆ ว่าบางทีใต้พื้นผิวของดวงจันทร์ยูโรปาอาจจะมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ด้วยก็เป็นได้ครับ