ณ ตอนนี้เจ้าสัตว์แปดขาตัวจิ๋วนับร้อย ๆ หรือพันๆ ต่างสุกกายสุขสบายลึกลงไปในรูขุมขนบนใบหน้าของพวกเรา ไม่ว่าจะหน้า
ฉัน หน้าคุณ หน้าเพื่อนรักของคุณ และจะว่าไปก็ทุกใบหน้าที่คุณรู้จักและรักใคร่นั่นแหละ ในบางแง่มุม พวกมันคือเพื่อนใกล้ชิดที่สุดของเรา สัตว์ที่ว่าก็คือไรใบหน้าหรือไรขนตา สัตว์แปดขาตัวจิ๋วที่เป็นญาติกับแมงมุมและเห็บ พวกมันตัวเล็กเสียจนมองด้วยตาเปล่าไม่เห็น และคุณไม่น่าจะรู้สึกอะไร ยามที่พวกมันเคลื่อนไหว แต่ใช่ว่ามันจะขยับไปไหนบ่อยๆ เพราะไรใบหน้าเป็นสุดยอดฤๅษีที่ใช้เวลาเกือบทั้งชีวิตปักหัวอยู่ในรูขุมขนร่างกายของมันมีรูปร่างตามรูที่มันอาศัย วิวัฒนาการอันยาวนานลดรูปของมันให้เหลือเพียงพุกตัวผอมที่มีขาเล็กจิ๋วแปดขาไรใบหน้าถูกค้นพบครั้งแรกในช่องหูของมนุษย์

เมื่อปี 1841 ต่อมาไม่นานก็ถูกพบในขนคิ้วและขนตา ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาเราก็ได้เรียนรู้ว่าพวกมันไม่ได้อยู่แค่ในป่าแห่งขนคิ้วและขนตาที่รกชัฏ แต่ยังอาศัยในทุ่งสะวันนาแห่งขนสั้นละเอียดทั่วร่างกายของเราด้วย จะเว้นไว้ก็เพียงฝ่ามือและฝ่าเท้าเท่านั้น และรูขุมขนที่ผลิตน้ำมันมีอยู่หนาแน่นทั่วใบหน้า เช่นเดียวกับพวกไรที่อาศัยอยู่ในรูเหล่านั้นที่น่าประหลาดใจยิ่งกว่านั้นรูขุมขนของเราเป็นบ้านของไรใบหน้าอย่างน้อยสองชนิด ทั้งคู่อยู่ในสกุล ดีโมเด็กซ์ (Demodex) ตัวที่เตี้ยล่ำกว่าคือ ดี. เบรวิส (D. brevis) มีรูปร่างคล้าย ๆ ตะบองที่มนุษย์ถ้ำผู้ทรงพลังในการ์ตูนถือ และชอบอยู่ลึกข้างในต่อมน้ำมันใต้ผิว ส่วนอีกตัวหนึ่งคือ ดี. โฟลลิคูโลรัม(D. folliculorum) ซึ่งตัวยาวกว่า ผอมกว่า และชอบอยู่ในรูขุมขนบริเวณใกล้ผิวหนังขึ้นมาหน่อย

ไรใบหน้าทั้งสองชนิดล้วนชอบอยู่ติดบ้าน จนนักวิทยาสาสตร์ต้องลำบากลำบนหากจะสังเกตมัน ไม่ว่าจะจับเอามาหรืออยู่ในสภาพธรรมชาติบนใบหน้ามนุษย์ เราจึงรู้เรื่องชีวิตของพวกมันน้อยมาก แต่มีสองสามเรื่องที่นักชีววิทยาค่อนข้างแน่ใจ นั่นคือ ไรใบหน้าอ่อนไหวต่อแสง พวกมันไม่มีทวารหนัก จึงอึไม่ได้ และใช้ทั้งชีวิตอยู่บนผิวหนังของเราจริงๆพ้นไปจากนั้น เรื่องไรบนใบหน้าก็ยังมึดมน เราเดาเอาว่าพวกมันกินเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้วกับไขมันผิวหนัง แต่ไม่มีใครรู้รายละเอียดเกี่ยวกับอาหารของมัน เรารู้ว่ามันมีชีวิตทางเพศ แต่ไม่รู้รายละเอียด

ความที่ไรใบหน้าเหล่านี้ใช้ชีวิตสึกลับ พวกเราส่วนใหญ่จึงไม่เคยเห็นมันสักตัว แต่นักชีววิทยาอย่างร็อบ ดันน์ กับทีม ได้บุกเบิกความเข้าใจเกี่ยวกับไรใบหน้า ฉันจึงตั้งใจไปเยี่ยมชมห้องปฏิบัติการของดันน์ที่มหาวิทยาลัยนอร์ทแคโรไลนาสเตตในราลี ไม่ได้หวังแค่จะเห็นไรใบหน้าของตัวเองเท่านั้นแต่ฉันอยากเรียนรู้มากขึ้นเกี่ยวกับสัตว์ประหลาดพวกนี้ด้วยดันน์บอกฉันว่าเขาสนใจศึกษาไรใบหน้าเพราะความที่พวกมันลึกลับแท้ๆ

ใส่ความเห็น

อีเมลของคุณจะไม่แสดงให้คนอื่นเห็น ช่องข้อมูลจำเป็นถูกทำเครื่องหมาย *